nauczyciel przedszkola powracający do pracy po okresie urlopu dla poratowania zdrowia ma prawo do zaległego urlopu wypoczynkowego

Zgodnie z art. 64 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której nie przewidziano ferii szkolnych, przysługuje prawo do 35 dni urlopu wypoczynkowego w czasie ustalonym w planie urlopu. Prawo do kolejnych urlopów nauczyciel taki nabywa w każdym kolejnym roku kalendarzowym, o czy przesądza art. 153 § 2 ustawy Kodeks pracy stosowany do nauczycieli na mocy art. 91c ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela. Przy udzielaniu przedmiotowego urlopu zastosowanie ma również na mocy tegoż samego przepisu Karty Nauczyciela art. 1552 Kodeksu pracy. Rozwiązanie w nim zawarte przesądza o tym, iż wymiar urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu za rok kalendarzowy, w którym pracownik powraca do świadczenia pracy, po trwającym co najmniej jeden miesiąc okresie:

• urlopu bezpłatnego,
• urlopu wychowawczego,
• odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, okresowej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych,
• tymczasowego aresztowania,
• odbywania kary pozbawienia wolności,
• nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Wyliczenie przerw w świadczeniu pracy wpływających na wymiar uprawnień urlopowych zawarty w art. 1552 Kodeksu pracy jest wyliczeniem enumeratywnym. Tym samym nieuwzględnienie w nim okresu urlopu dla poratowania zdrowia powoduje, iż brak jest podstaw do twierdzenia, że okres takiego urlopu obniża przysługujący za dany rok wymiar urlopu wypoczynkowego nauczyciela szkoły nieferyjnej (np. przedszkola). Trafność tego stanowiska potwierdza Łukasz Pisarczyk w komentarzu do art. 1552 Kodeksu pracy zawartym w Florek L. (red.) Kodeks pracy. Komentarz. Lex 2011, w którym czytamy:
„Katalog przerw w świadczeniu pracy wpływających na wymiar uprawnień urlopowych ma charakter zamknięty. Obejmuje on okresy urlopu bezpłatnego, urlopu wychowawczego, odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, okresowej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych, tymczasowego aresztowania, odbywania kary pozbawienia wolności, nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy. Zdaniem ustawodawcy, ze względu na charakter wymienionych okresów, w tym zwłaszcza fakt niewykonywania pracy, za czas ich trwania pracownikowi nie powinny przysługiwać uprawnienia urlopowe. Zmniejszenia uprawnień urlopowych nie powodują natomiast inne, niewymienione w § 1, przerwy w świadczeniu pracy, w tym zwłaszcza okresy niezdolności do pracy z powodu choroby (niezależnie od czasu ich trwania) oraz urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński czy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego.”

Natomiast, jak wskazują autorzy komentarza do art. 1552 Kodeksu pracy zawartego w  W. Muszalski (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 9, Warszawa 2013, redukcji ulega urlop wypoczynkowy wyłącznie za rok kalendarzowy, w którym pracownik podjął pracę po powrocie z urlopu bezpłatnego lub innego okresu niewykonywania pracy.

Należy również pamiętać, iż zgodnie z art. 1552 § 2 Kodeksu pracy, jeżeli okresy nieobecności  wskazane w pkt 1 i 3-6 przypadają po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, proporcjonalne zmniejszenie urlopu następuje w przypadku powrotu pracownika do pracy w tym roku kalendarzowym, chyba że przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał już urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.

Jednocześnie należy wskazać, iż wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 1988 r. (I PR 7/88), który jest często przywoływany jako argument uzasadniający odmowę udzielenia urlopu wypoczynkowego za okres urlopu dla poratowania zdrowia, w odniesieniu do nauczycieli przedszkoli, jest wyrokiem nieaktualnym, gdyż pozostaje on w sprzeczności z art. 1552 Kodeksu pracy, który został wprowadzony do tej ustawy z dniem 1 stycznia 1997 r., a więc w momencie wydawania wyroku nie obowiązywał i nie mógł być brany pod uwagę przez wydający go sąd.

Za błędne tym samym należy uznać stanowisko MEN z dnia 13 lipca 2010 r., które powołując na się ww. wyrok, wbrew literalnemu brzmieniu art. 1552 § 1 Kodeksu pracy odmawia nauczycielom szkół nieferyjnych prawa do zaległego urlopu wypoczynkowego.